همانگونه كه قبلاً توضيح داده شده تفاوت بعضي از سبك ها ناشي از مغايرت در طرز برخورد تكنيكي و فلسفي حريفان است. بعضي از سبك ها خود را صرفاً شكل مطلوبي از مبارزه مي دانند، در حالي كه در بعضي ديگر از سبك ها براي جنبه فلسفي در زمينه اي از ذن ارزش بيشتري قائلند. براي بعضي از سبك ها ذن چيز بي ربطي است، در حالي كه براي بعضي ديگر ذن پشتوانه اي فلسفي براي اين نوع فعاليت جسمي است. از آنجا كه ذن در اوكيناوا مقبوليت عام نداشته است بنابراين در سبك هايي كه در آنجا پديد آمده اند اهميت كمتري به ذن داده مي شود. براي عده كمي از مردم نيز كاراته به طور واضح تظاهر جسمي فلسفه پر معناي ذن است. به عبارت ديگر هر سبك به تناسب خود تأكيد را بر جنبه فلسفي يا جسمي قرار مي دهد. صرف نظر از اين امر تفاوت هاي اصولي فيزيكي نيز ميان سبك ها وجود دارد. بعضي از سبك ها سخت و تهاجمي هستند و حتي دفاع كردن در اين سبك ها نيز سخت و محكم و از طبيعتي چكش مانند برخوردار است، در حالي كه سبك هاي ديگر نرم تر هستند و دفاع هايشان بيشتر منحرف كننده است و ضرباتشان بيشتر شلاقي هستند تا چكشي. تمام سبك ها داراي هر دو جنبه هستند و تفاوت آنها در ميزان تركيب اين حالتها است. بهترين مورد تطبيق اين عناصر نرمي و سختي در سبك گوجر ديده مي شود. گوجو (به معناي نرمي و سختي) بر اساس عقيده چيني ين و يانگ استوار است. در اين اعتقاد هر چيزي شامل تركيبي از اضداد است و هر جا كه يك عنصر افزوده شود و عنصر ديگر كم گردد و يا افراط و تفريط بين اين اضداد ايجاد گردد و عضوي كه اين نيروها در آن قرار دارند صدمه خواهد ديد. تركيباتي مانند سختي و نرمي، شلي و سفتي، سريع و آهسته، زن و مرد، خوب و بد و ... مثال هاي خوبي براي نشان دادن اين عقيده هستند. سستي مفرط باعث رخوت و سنگيني مي شود و سختي مفرط باعث اختلالات عصبي و رواني مي گردد. حالت ايده آل تعادل ميان اين وضع است. بالاترين استراحت عضلاني بعد از تنش عضلاني امكان پذير مي شود و همانگونه كه به طور ناخود آگاه انسان و گربه در هنگام خستگي خود را كش مي دهند. به همين ترتيب سفتي زياد ممكن است از حالت سستي حاصل آيد و در اين حالت است كه مي توان از عضلات به صورت انفجاري بهره گرفت. شخصي كه عضلاتش به طور دائمي نيمه سفت باشند قادر نخواهد بود به سستي كامل يا سختي كامل دست يابد. گوجو اين اصول را به كار مي برد و وقتي كاراته با ضربه سختي روبرو مي شود، با دفاعي نرم واكنش نشان مي دهد و بالعكس اگر با ضربه اي نرم روبرو شد سفت دفاع مي كند. اگر اين شخص در مقابل يك ضربه سخت دفاع كند خطر صدمه خوردن را به جان خريده است. با به كار بردن سريع سختي يك حركت نرم به سرعت تبديل به يك حركت سخت مي شود و بر عكس. بنابراين ايده آل گوجو شامل عناصر نرم و سخت است و كاتاي سانچين نيز عبارت از درك رابطه استراحت- تنش و همچنين رابطه ميان تنفس و حركت است.

از آنجا كه بسياري از كاتاها منشأ مشترك دارند و هر سبكي آنها را با منظورهاي خاص خود وفق داده است، طبيعتاً نقاط مشترك و تفاوت هاي بسيار در بين سبك ها وجود دارد. بنابراين از لحاظ تفاوت ها در زمينه ايستادن، حركت، تنفس و اهميت دادن به سرعت يا قدرت، تمرين كاتاها از سبكي تا سبك ديگر اختلافات بارز دارد. بعضي از سبك ها از كاتا به منظور ديگري نيز استفاده مي كنند تمام سبك ها كاتاها را براي يكنواخت كردن و به خاطر سپردن تكنيك هاي اوليه سودمند مي دانند ولي همه آنها در اين نكته كه كاتاها براي مبارزه واقعي سودمند باشند هم عقيده نيستند. بعضي از سبك ها براي كاتاها در اين زمينه ارزش قابل توجهي قائلند و بعضي ديگر از آنها نه.

شكستن چوب يا سنگ نكته ديگري است كه اهميت آنها در سبك ها متفاوت است. كيوكوشينكاي اهميت زيادي براي آن قائل است و آن را در برنامه امتحانات درجه بندي خود گنجانده است. اما سبك هاي ديگر كمتر برنامه شكستن اجسام براي درجه بندي دارند و آن را به نمايش عمومي منحصر مي كنند. حد قوي و بزرگ كردن مفاصل دست نيز از موارد ديگر تفاوت ها است و نشان دهنده مقدار اهميتي است كه براي تمرينات شكستن قائل هستند.

اين اختلافات فلسفي و فني كمك مي كنند تا علت وجود سبك هاي فراوان روشن شود. اگر شخصي با انگيزه هاي مادي امروزين اين اختلافات را براي به وجود آوردن انجمن و سبكي تازه به كاراته اضافه كند شگفتي آور نخواهد بود اگر نمونه هاي اجرايي آن شخص ناوارد و همچنين كاتاكاي با تجربه را گيج كنند.

فرستنده :هنرجوي عزيز ملك زاده